Расна. Сядзіба Грабоўскіх

Мястэчка Расна знаходзіцца паміж гарадамі Высокае і Камянец. Расна мае даўнюю і насычаную падзеямі гісторыю. Тут у мястэчку захавалася да нашага часу шэраг помнікаў гісторыі і архітэктуры.

Упершыню ўпамінаецца ў пісьмовых крыніцах у 15 стагоддзі, як уладанне Трычэвічаў. У 1507 годзе маёнтак належыў Ігнацію Нікіцінічу, які быў пісарам дзяржаўным. Затым гаспадарамі тут былі Йодкі, Хлявіцкія і Войны. У 16 стагоддзі ад Лаўрына Война перайшло да яго сына Матвея, які быў падскарбіем надворным у Вялікім Княстве Літоўскім. З 1700 года Расна належыць князю Міхаілу Сапеге. У 1722 годзе Сапега прадаў Расна Юзэфу Матушэвічу.

Матушэвічы жылі ў драўляным палацы, які пабудавалі Сапегі. Юзаф Матушэвіч запрасіў у хуткім часе з Італіі прадстаўнікоў каталіцкага ордэна марыянаў для якіх перабудавалі скарбец Сапегаў. З 1849 года маёнтак набылі прадстаўнікі роду Грабоўскіх. Да гэтага часу будынкі з палацам у былым маёнтку Сапегаў састарэлі і Грабоўскія пабудавалі новы гаспадарскі дом, які быў мураваны аднапавярховы. Заложаны быў парк з двумя прудамі на адным з якіх быў востраў з альтанкай. На беразе пруда быў пабудаваны млын. Да нашага часу захавалася некалькі мураваных гаспадарчых пабудоў у тым ліку адзін з іх двухпавярховы будынак.

Уся пллошча палацава – паркавага ансамбля займала плошчу 10 гектараў. Застаўся пруд, гаспадарчыя будынкі з паркам і прыдарожная капліца