Ястрамбель. Сядзіба Катлубаяў.

Сядзібны комплекс фарміраваўся ў канцы 19 стагоддзя. Ён уключаў сядзібу, пабудаваную ў 1897 годзе, парк, сажалка, гаспадарчы двор, бровар, стайню. Меліся таксама лесапільны і цагляны заводы. Будынак быў акружаны прыгожым паркам, у якім раслі рэдкія дрэвы і хмызнякі.

У 1851 годзе беларускі шляхціц Міхаіл Катлубай з татарскімі каранямі набыў вёску Ястрамбель разам з навакольнымі землямі. Сын Міхаіла, Эдвард, значна змяніў сядзібу ў Ястрамбелі: быў створаны шырокі парк і пабудаваны ўражлівы сядзібны дом, які многія нават называюць палацам або замкам з-за яго памеру і хараства. Гэты будынак уключала 18 пакояў, хупавую ляпніну, сцены з выявамі з антычнай гісторыі, паркетныя і керамічныя падлогі, а таксама творы мастацтва і іншыя элементы. Да галоўнага двухпавярховага дома прылягала чатырох'ярусная шатровая вежа і дамавая царква. Архітэктура сядзібы выканана ў неакласічным стылі - з калонамі, манументальнымі формамі і стрыманым дэкорам.

Пасля 1917 года лёс сядзібы змяніўся: яе апошні ўладальнік, Зігмунд Катлубай, быў арыштаваны, а маёнтак разрабаваны і перададзены савецкай уладзе. З часам будынак стаў дзіцячым домам, дзе знеслі перагародкі і знішчылі прыгожую ляпніну. Гаспадарчыя пабудовы, алея і іншыя элементы таксама не перажылі 20 СТАГОДДЗЕ.

З 1972 года тут знаходзілася школа-інтэрнат, але ў 1990-х пабудавалі новы корпус, і сядзіба застаецца закінутай. Абласныя ўлады абяцалі рэстаўрацыю, быў распрацаваны праект, але справа так і не зрушылася з месца. У 1990-х аднавілі дах і замянілі вокны, але на гэтым працы скончыліся. 

Сёння сядзіба Катлубаяў прыцягвае ўвагу як мясцовых жыхароў, так і турыстаў, якія цікавяцца гісторыяй і культурай Беларусі. Гэта не толькі архітэктурны помнік, але і важная частка культурнай спадчыны Беларусі. Яна, захоўвае памяць аб мінулым і адкрывае новыя гарызонты для будучых пакаленняў.

Гэта вельмі прыгожая сядзіба з цікавай гісторыяй. Шкада, што яна не рэстаўруецца.