Шчорсы. Руіны былога Палацава-паркавага ансамбля Храптовічаў

У 1770-я гады выбітны дзяржаўны, палітычны і грамадскі дзеяч і.Л. Храптовіч у Шчорсах заснаваў палацава-паркавы ансамбль у стылі французскага класіцызму, над стварэннем якога працавалі лепшыя архітэктары з Італіі і Францыі. У склад палацавага комплексу ўваходзілі цэнтральны палац, карпусы, у якіх размяшчаліся кухня, майстэрні, карэтная, стайня, вяндлярня, службовыя памяшканні, бібліятэка. Усе гэтыя будынкі ўпісваліся ў пейзаж парку плошчай 40 га, які размяшчаўся за палацавым комплексам з каскадамі штучных вадаёмаў з плацінамі. Палац стаў цэнтрам сядзібы беларускіх магнатаў. У бібліятэцы Храптовіча захоўваліся 20 тысяч кніг на розных мовах і каштоўныя карты. Іаахім Храптовіч быў таксама вельмі рацыянальным гаспадаром, ён адмяніў прыгоннае права ў сваім маёнтку.

Палац Храптовічаў у Шчорсах, на жаль, не дажыў да нашых дзён. Палацава — паркавы ансамбль Храптовічаў у Шчорсах уяўляе сабой помнік архітэктуры і садовага мастацтва, які адносіцца да другой паловы 18-пачатку 19 стагоддзяў. Сёння ад яго засталіся толькі асобныя фрагменты: двухпавярховы будынак бібліятэкі, квадратны дом для прыслугі і руіны гаспадарчых пабудоў 19 стагоддзя, уключаючы вяндлярню.

Склалася так, што ў Першай сусветнай вайне палац згарэў і з тых часоў не аднаўляўся. У 20 стагоддзі маёнтак паступова прыйшоў у запусценне.

Сёння ў ацалелых памяшканнях размяшчаюцца мясцовыя ўстановы, а англійскі парк моцна зарос.

Адназначна, гэта былі ўражлівыя валодання ў прыгожым атмасферным месцы. Вельмі шкада, што сёння ўсё знаходзіцца ў запушчаным стане. Тут можна адчуць атмасферу мінулага стагоддзя, убачыўшы гэты кавалачак нашай гісторыі.