Магілёў. Плошча славы

Калі вы хочаце ўбачыць адну з самых прыгожых панарам ракі ў Беларусі, то вам варта наведаць плошчу Славы ў Магілёве, адкуль адкрываецца незвычайная Панарама поймы ракі Днепр.

 Самай старой плошчай горада Магілёва, З'яўляецца ПЛОШЧА Славы. Яна была заснавана яшчэ ў часы Вялікага Княства Літоўскага дзесьці ў 13 стагоддзі. У 17 стагоддзі, калі Магілёў набыў найбольшую сілу, як горад рамеснікаў і прамыслоўцаў, гэтая гандлёвая плошча з'яўлялася адміністрацыйным цэнтрам горада. У 17 стагоддзі Магілёў быў самым заможным горадам у Беларусі: налічвалася больш за 80 спецыяльнасцяў, і падаткаў горад у казну плаціў больш, чым сталіца горад Вільня. Тут была пабудавана ратуша, побач быў замак, гандлёвыя рады, дамы рамесных цэхаў. У цэнтры плошчы знаходзіўся ганебны слуп, дзе выконваліся прысуды. Напрыклад, злодзея прывязвалі да ганебнага слупа, адсякалі яму руку і прыбівалі побач з ім. У 17 стагоддзі на плошчы было 26 гандлёвых шэрагаў. Тут прадавалі зброю, віна, хлеб, вопратку і многае іншае.

 Пасля першага падзелу Рэчы Паспалітай у 1772 годзе Магілёў становіцца цэнтрам Магілёўскай губерні і гандлёвая плошча мяняе назву на губернатарскую плошчу. Гандлёвыя рады былі знесены і пабудаваны архітэктурны ансамбль Губернатарскай плошчы ў стылі класіцызму, які складаўся з 4 будынкаў. 

З тых будынкаў захаваўся толькі адзін-гэта сённяшні абласны музей імя Еўдакіма Раманава. У гэтым будынку да рэвалюцыі знаходзіўся акруговы суд, губернскі архіў і медычная ўправа. Падчас Першай сусветнай вайны, калі ў Магілёве знаходзілася Стаўка, у гэтым будынку размяшчаўся дзяжурны генерал. І менавіта ў гэтым будынку ў сакавіку 1917 года апошні расійскі імператар Мікалай II развітваўся з афіцэрамі стаўкі. Затым, падчас Грамадзянскай вайны, тут быў штаб 16-й арміі, дзе некалькі месяцаў служыў Серго Арджанікідзэ. У перыяд паміж войнамі памяшканні належалі ваенным установам. А пасля вайны будынак перадалі пад абласны краязнаўчы музей.

На плошчы ёсць будынак былой гарадской Думы, які ўзведзены ў 19 стагоддзі. Пасля рэвалюцыі тут размяшчаўся Дом культуры Чырвонай Арміі. Падчас гітлераўскай акупацыі тут таксама быў Дом культуры, але вермахта. Пасля вайны будынак перадалі пад Дом культуры будтрэста № 12. Пасля развалу СССР быў праведзены капрамонт і цяпер – гэта Гарадскі Палац шлюбаў.

 Самы высокі будынак на плошчы-гэта гарадская ратуша. Першапачаткова ратуша была ўзведзена на гэтым месцы ў сярэдзіне 17 стагоддзя і з'яўлялася самай высокай ратушай у Беларусі. Пасля вайны ратушу знеслі ў 1957 годзе. У 1979 годзе на падмурках Ратушы археолагі а.Трусаў і і. Чарняўскі правялі раскопкі. Аднавілі ратушу толькі ў 2008 годзе. Зараз у будынку знаходзіцца Музей гісторыі горада Магілёва.

У цэнтры плошчы ў 1982 годзе быў створаны мемарыял «змагарам за савецкую ўладу». На тым месцы, дзе цяпер Вечны агонь, быў да вайны палац губернатара, у якім у перыяд Першай сусветнай вайны жыў са сваёй світай імператар Мікалай II.

 Паміж мемарыялам і абласным музеем знаходзіцца брацкая магіла часоў Грамадзянскай вайны.

У часы СССР ПЛОШЧА называлася Савецкая плошча, а некалькі гадоў таму яе назвалі плошчу Славы.