Узда. Гістарычны будынак Крыжаўзвіжанскага касцёла.

Крыжаўзвіжанскі касцёл быў пабудаваны ў 1798 годзе генералам Казімірам Завішам, які з'яўляўся ўладальнікам горада ў той час. Двухпавярховы будынак даволі вялікага памеру быў узведзены з дрэва і меў велічныя бетонныя калоны.

Вядома, што ў гэтым касцёле былі ахрышчаны родны дзед Янкі Купалы Ануфрый Луцэвіч, а ў 1843 г. яго бацька Дамінік Луцэвіч.

У пачатку 20 стагоддзя была прыбудавана цагляная апсіда ў неагатычным стылі, храм быў абнесены цагляным плотам з брамай.

У 1930 гады будынак храма сталі выкарыстоўваць як клуб. У савецкі час, на жаль, касцёл пераабсталявалі ў Дом Культуры Уздзенскага раёна. Тут праводзіліся розныя мерапрыемствы і дыскатэкі. Некалькі гадоў таму з-за трухлявасці будынка правядзенне мерапрыемстваў адмянілі. Гавораць, што ў 2019 годзе будынак быў прададзены з аўкцыёну мясцоваму жыхару.

Сёння на тэрыторыю будынка патрапіць можна не заўсёды. Напрыклад, нам гэта зрабіць удалося. Мы нават зазірнулі ўнутр будынку, які быў адчынены – нам падалося, што там знаходзіўся нейкі цэх.

Звонку будынак абабіты звычайнай дошкай, са зваротнага боку будынка захаваліся фрагменты старадаўняга цаглянага мура, каменная апсіда.

Пра тое, што раней тут быў касцёл, нагадвае толькі характэрная для каталіцкіх касцёлаў уязная брама ў агароджы з цэглы, а таксама велічныя старажытныя калоны.

Цікавы і незвычайны гістарычны будынак касцёла ў недагледжаным стане. Вельмі шкада, што гэты сімвал архітэктурнай спадчыны заняпаў і выкарыстоўваецца не па сваім гістарычным прызначэнні. Застаецца толькі спадзявацца, што рэканструкцыя будынка ўсё ж будзе праведзена і ён захавае сваё аблічча і асаблівасці.

Дарэчы, раз ужо Вы апынуліся ва Уздзе, можаце наведаць каталіцкія могілкі, размешчаныя недалёка ад гістарычнага цэнтра горада, дзе можна паглядзець дзіўную капліцу-пахавальню Завішаў у форме вялікай «егіпецкай» піраміды вышынёй 10 метраў.