Пінск. Палац Бутрымовіча.

Гісторыя

Палац Бутрымовіча быў узведзены ў 1794 годзе па праекце віленскага архітэктара Караля Шыльдгаўза. 9 верасня 1784 года на цырымоніі закладкі першага каменя прысутнічаў кароль Рэчы Паспалітай Станіслаў Панятоўскі. Палац будаваўся каля дзесяці гадоў. Гэты прыгожы будынак з антычнымі порцікамі на бакавых крылах, які выступае ў цэнтры рызалітам і пяццю высокімі ганкамі, перш за расчынены да ракі, у гісторыю горада ўвайшло як першая каменная грамадзянская пабудова - «Пінскі мур».

Першым уладальнікам палаца быў вядомы грамадскі і палітычны дзеяч Палесся, гарадскі суддзя і паважаны гараджанін Матэвуш Бутрымовіч. Ён быў сапраўдным патрыётам сваёй радзімы, прымаў актыўны ўдзел у меліярацыі балотаў і будаўніцтве каналаў, якія зрабілі Пінск міжнародным портам.

Пасля палацам валодалі тры знакамітыя палескія роды: Бутрымавічы, Арды і Скірмунты. Сярод іх былі таленавітыя скульптары, жывапісцы, пісьменнікі, гісторыкі. У ХІХ стагоддзі тут жыў і тварыў славуты мастак, музыка, педагог, кампазітар Напалеон Орда.

Пасля смерці апошняй гаспадыні палаца Гартэнзіі Скірмунт, у 1933 годзе будынак перайшоў дзяржаве. Пасля вызвалення Пінска ад нямецка-фашысцкіх войскаў у ліпені 1944 года ў палацы размясцілася друкарня, пазней - кінатэатр "Піянер". Потым на доўгія гады будынак стаў гарадскім Домам піянераў. Пасля праведзенай рэканструкцыі 25 красавіка 2009 года адбылося ўрачыстае адкрыццё Палаца шлюбаў і філіяла Музея Беларускага Палесся, якія размясціліся ў будынку палаца Бутрымовіча. У правым крыле палаца размясціўся невялікі музей, прысвечаны гісторыі "Пінскага мура".

Архітэктура

Палац уяўляе збудаванне змешанага архітэктурнага тыпу: стылі барока і класіцызм спалучаюцца з імправізацыямі кананічных формаў у дэталях і фрагментах. Ад стылю барока ў палацы засталася пабудова асноўнага плана з крывалінейнымі абрысамі кутоў, чляненне фасада на два ярусы, авальная форма галоўнай залы. Палац адрозніваецца незвычайнай трактоўкай ордэра: кантавыя фасады маюць чатыры парамі згрупаваныя калоны. Кожная пара калон ссунута да сярэдзіны. Вуглавыя часткі выступаюць, а не абапіраюцца на калоны.

Для палаца характэрна сіметрычнасць. Тры карпусы збудавання ўтвараюць парадны двор, які раскрыты ў бок ракі Піны. У сярэднім корпусе размешчаны парадныя памяшканні, у бакавых - жылыя пакоі і кабінеты. Убранне інтэр'ера выканана ў барочным стылі, аднак сустракаюцца і элементы класіцызму. Планіроўка палаца - калідорна-анфіладная. У яго цэнтральнай частцы - авальная зала, што ўтварае на галоўным фасадзе палаца паўкруглы эркер з балконам. Дваровы фасад багата ўпрыгожаны дарыйскія калоны і паўкалоны, плоскія і руставаныя лапаткі, сандрыкі, фрыз, пакрыты трыгліфамі.