Гродна. Палац Чацвярцінскіх.
Палац
Беларусь, Гродзенская вобласць, Гродна, вул. Элізы Ажэшкі 20
Апісанне
Палац Чацвярцінскіх з'яўляецца адным з важных архітэктурных помнікаў горада Гродна. Ён пабудаваны ў 70-х гадах 18 стагоддзя ў стылі барока пад уплывам класіцызму. Быў узведзены ў рамках комплекснай забудовы прыгарада Гродна-Гарадніцы, якая з'яўлялася ўладаннямі караля Станіслава Аўгуста Панятоўскага.
Катэгорыі

Гістарычнае

Помнік архітэктуры
Каментары
Нататкі да месца
1Ольга Ерёменко
20.11.2024
Важны архітэктурны помнік горада Гродна.
Палац быў узведзены па праекце каралеўскага дойліда Джузэпэ Сака. Ён меў тры паверхі, аднапавярховыя бакавыя «крылы». У кампазіцыі выразна вылучаліся бакавыя рызаліты, якія нагадваюць вежы. Да будынка прымыкала аранжарэя, якая злучае палац з не захаваным палацам Тызенгаўза.
Першы ярус галоўнага фасада быў дэкарыраваны Рустам. У цэлым, фасад упрыгожвалі пілястры і лапаткі. Усё гэта стварала гарманічнае аблічча будынка. Унутраныя інтэр'еры былі адзначаны вытанчанасцю, з выкарыстаннем дэкаратыўнай ляпніны і мастацкай роспісу.
Першапачаткова будынак прызначаўся для размяшчэння ў ім Каралеўскай медыцынскай акадэміі-першай вышэйшай навучальнай установы сярод створаных на тэрыторыі сучаснай Беларусі. Пры Акадэміі знаходзіліся шпіталь, анатамічны кабінет, заалагічны музей, бібліятэка, батанічны сад з багатымі калекцыямі раслін.
Пасля таго як Акадэмія была пераведзена ў Вільню, будынак стаў уласнасцю князёў Чацвярцінскіх. Род Чацвярцінскіх меў багатую гісторыю і быў вядомы сваёй прыкметнай роляй пры каралеўскім двары. У сярэдзіне 19 стагоддзя тут размяшчалася карцінная галерэя і багатая калекцыя зброі.
У 1890 годзе тут нарадзіўся вядомы гісторык, археолаг і краязнаўца Юзаф Ёдкоўскі.
У пасляваенныя гады дом выкарыстоўваўся для судовых інстанцый, а пазней, аж да 2000 года, у ім размяшчалася ваенная камендатура.
На сённяшні дзень палац Чацвярцінскіх з'яўляецца аб'ектам культурна-гістарычнай спадчыны, і яго стан патрабуе ўвагі і рэстаўрацыі. Аднак гэтае месца прыцягвае ўвагу турыстаў і даследчыкаў, зацікаўленых у беларускай гісторыі і архітэктуры.
Вядома, што ўнутранае ўбранне палаца не захавалася. Зараз будынак абнесены плотам, у ім вядуцца рэстаўрацыйныя работы. Хочацца спадзявацца, што яго гістарычная каштоўнасць будзе адноўлена.
Палац Чацвярцінскіх у Гродне — гэта не толькі архітэктурная жамчужына, але і важны элемент гістарычнай спадчыны Беларусі. Яго гісторыя і прыгажосць працягваюць уражваць людзей, натхняючы на вывучэнне гісторыі і культуры рэгіёну.