Жалудок. Сінагога

На тэрыторыі Беларусі спрадвеку ў міры і згодзе пражываюць прадстаўнікі розных народаў і рэлігій. Прадстаўнікі яўрэйскага народа, якія жылі тут на працягу стагоддзяў, адыгрываюць важную ролю ў гісторыі беларусаў. Пасля далучэння да Расійскай імперыі яўрэям было забаронена валодаць зямлёй і ім было загадана перасяляцца ў гарады і пасёлкі. І ў XIX стагоддзі 50-70 працэнтаў насельніцтва беларускіх гарадоў былі яўрэямі. Такая ж сітуацыя была і з мястэчкам Жалудок. Да рэвалюцыі тут было некалькі сінагог, і да нашага часу захавалася адна з іх, пабудаваная недалёка ад былога гандлёвага пляца.

Сінагога была пабудавана ў канцы 19 - пачатку 20 стагоддзя. Будынак храма пабудаваны з цэглы. У савецкі час сінагогу закрылі і аддалі мясцоваму клубу. Тады ж быў істотна перабудаваны галоўны фасад сінагогі. Але калі абыйсці будынак, то з бакавых фасадаў можна ўбачыць прыгожы цагляны дэкор сінагогі, які захаваўся да нашага часу. Даследчыкі адзначаюць, што сінагога пабудавана ў стылі мадэрн. Недалёка ад сінагогі захаваўся будынак былой міквы. Міква - асаблівы будынак у габрэйскай культуры, у якім адбываецца рытуальнае ачышчэнне з дапамогай вады. На ўскраіне горада знаходзяцца старажытныя габрэйскія могілкі.

Самым вядомым прадстаўніком яўрэйскай дыяспары ў Жалудку з'яўляецца жывапісец, скульптар і графік, прадстаўнік парыжскай школы Пінхус Крэмень (1890 – 1981).