Заслаўе. Музей "ДОТ".

Да пачатку вайны доты былі ў жахлівым стане. Многія з іх былі не ўкамплектаваныя, не працавалі вентыляцыйныя шахты. Менавіта таму ў музеі Дот сабралі ўсё неабходнае, каб прадэманстраваць наведвальнікам як павінны ў ідэале выглядаць гэтыя будынкі.

Знаходзіцца дот ў сасновым бары. Бетоннае збудаванне злёгку ўзвышаецца над лясной аблямоўкаю і сыходзіць у глыбіню зямлі. Жалезабетонныя сцены дота і баявое пакрыццё (таўшчынёй адпаведна 90 і 60 см) забяспечвалі абарону ад снарадаў 122 - х мм гаўбіцы, а на вялікіх дыстанцыях - і ад 152 - х мм гаўбіцы. Унутры дота знаходзіцца тры камеры. Яны выконваюць функцыю выставачных залаў.

Стваральнікі музея пастараліся ўзнавіць у іх аблічча тыповага дота часоў Другой сусветнай вайны. У трехамбразурном доте вельмі добра адноўлена баявая абстаноўка. Кропка была ўзброена трыма кулямётамі сістэмы "Максім" на спецыяльных станках сістэмы Гарнасталёва з цэнтральнай сістэмай вадзянога астуджэння і адным ручным кулямётам сістэмы Дзегцярова. Боекамплект складаўся з 28 500 патронаў. Для кругавога назірання за праціўнікам быў усталяваны перыскоп. Абарону ад баявых атрутных рэчываў пры хімічным нападзе і ад парахавых газаў пры інтэнсіўным стральбе забяспечвала фільтра - вентыляцыйная сістэма. Ёсць сістэма астуджэння. Кропка была забяспечана арыгінальнай шпулькай тэлефоннай сувязі па падземных і наземных кабелях, радыёстанцыяй і іншымі сродкамі сувязі.

Прадстаўлены тут і дакументы, і асабістыя рэчы салдат. У абразур "нясуць сваю баявую вахту" чырвонаармейцы, прадстаўленыя ў выглядзе манекенаў, што падкрэслівае ваенную атмасферу.

Гарнізон агнявой кропкі складаўся з дванаццаці чырвонаармейцаў. 12 чалавек на невялікае збудаванне з трох памяшканняў, дзе салдаты вымушаныя былі сядзець па некалькі гадзін дзяжурства. Пакоі маленькія, ёсць некалькі невялікіх адтулін, прызначаных для гармат. У апраметнай цемры і духаце - вось у такіх умовах салдаты вымушаныя былі абараняць сваю агнявую кропку. Цяжка цяпер нам такое ўявіць, але падчас вайны аб выгодах ніхто і не думаў.

Заслаўе на дадзены момант з'яўляецца адзіным у Беларусі горадам, у межах якога знаходзіцца больш за 10 кулямётных і тры артылерыйскіх доўгатэрміновых агнявых кропак. Частка з іх удзельнічала ў баях пад Заслаўем у чэрвені 1941 года і мае баявыя пашкоджанні. Некаторыя агнявыя кропкі пратрымаліся ад двух да чатырох дзён. Яны стрымлівалі наступ ворага на Мінск і нанеслі яму немалыя страты.

Дот - гэта рэальны аб'ект ваеннага часу, якому ўжо больш за 90 гадоў. Наведванне музея ўражвае і дзяцей і дарослых.

Музей ДОТ у чарговы раз нагадвае нам пра подзвіг байцоў, прымушае шанаваць гісторыю тых, хто ваяваў, хто загінуў і шанаваць іх памяць.