Мемарыяльны комплекс "Брэсцкая крэпасць-герой"

Брэсцкая крэпасць - крэпасць-герой, якая першай устала на шляху фашысцкіх захопнікаў. Гераічная абарона Брэсцкай крэпасці пачалася ў першы ж дзень Вялікай Айчыннай вайны - 22 чэрвеня 1941 г. Фашысты разлічвалі імклівым ударам захапіць крэпасць за некалькі гадзін, маючы дзесяціразовую перавагу над нешматлікім гарнізонам, была ў немцаў і яшчэ адна перавага - раптоўнасць нападу.

Але крэпасць не здалася, яна сплывала крывёю, але стаяла. Малалікі гарнізон крэпасці ўступіў у няроўную сутычку з праўзыходнымі сіламі гітлераўцаў. Салдаты пад кіраўніцтвам камандзіраў ператварылі маленечкі кавалак зямлі ў вялізны ачаг супрацьборства. 24 чэрвеня быў сфарміраваны штаб абароны Брэсцкай крэпасці і адзінае камандаванне на чале з капітанам І. М. Зубачовым і палкавым камісарам Я. М. Фаміным. Пакуль сілы іх не скончыліся, яны не толькі трымалі абарону, але і пераходзілі ў контрнаступленні. Устойлівае і мужнае дужанне савецкіх ваяроў скавала буйную групоўку ворага.

Крэпасць-герой Брэст (Брэсцкая крэпасць), якая першай прыняла на сябе ўдар масіраванай армады нямецка-фашысцкіх войскаў, з'яўляецца адным з самых яркіх сімвалаў Вялікай Айчыннай вайны. Аб лютасці баёў, якія праходзілі тут, сведчыць адзін красамоўны факт: страты нямецкай арміі на подступах да крэпасці за першы тыдзень баёў склалі 5 % ад агульнай колькасці страт на ўсім усходнім фронце. І хоць арганізаванае супраціўленне было задушана да зыходу 26 чэрвеня 1941 г., асобныя агмені супраціву працягваліся аж да пачатку жніўня. Гітлер, уражаны нябачаным гераізмам абаронцаў Брэсцкай крэпасці, узяў адтуль камень і захоўваў яго да самай смерці (гэты камень быў знойдзены ў кабінеце фюрара ўжо пасля заканчэння вайны).

За праяўленую абаронцамі мужнасць і гераізм крэпасць была ўдастоена ганаровага звання "Крэпасць-герой" у дзень абнародавання ўказа ўрада аб заснаванні звання "Горад-герой". Адбылася гэтая ўрачыстая падзея 8 траўня 1965 г. У гэты ж дзень гарадамі-героямі афіцыйна былі названыя Масква і Кіеў.

З мэтай увекавечвання бяспрыкладнай мужнасці і стойкасці абаронцаў у 1971 г. Брэсцкай крэпасці прысвоены статус мемарыяльнага комплексу, у склад якога ўваходзіць шэраг помнікаў і манументаў, у тым ліку музей абароны Брэсцкай крэпасці з цэнтральным манументам «Мужнасць», паблізу якога ніколі не згасае Вечны агонь. .