Шклоў. Бісхайм.

Бісхайм - гэта ўзвышша, размешчаная на ўскраіне горада Шклова. Гэта месца мае гістарычнае і культурнае значэнне, асабліва для яўрэйскай абшчыны. Падчас Вялікай Айчыннай вайны яно стала арэнай трагічных падзей.

На Бiсхайме знаходзяцца Старажытныя габрэйскія могілкі, якiя з'яўляюцца важным помнікам габрэйскай гісторыі рэгіёну. Тут перапахаваныя ахвяры Шклоўскага гета, а на тэрыторыі ўсталяваны помнік з надпісам: «ніхто не забыты, нішто не забыта». Таксама былі створаны брацкія магілы, увекавечваюць імёны ахвяр Халакоста.

Могілкі даступныя праз унікальную лесвіцу-калідор, выкладзеную з цэглы. Гэтая лесвіца не толькі служыць практычным уваходам на могілкі, але і дадае атмасферу гістарычнай значнасці гэтага месца. Бісхайм і яго могілкі прыцягваюць увагу як мясцовых жыхароў, так і турыстаў, якія цікавяцца гісторыяй і культурай яўрэйскага народа ў Беларусі.

Некалькі гадоў таму тэрыторыю наведаў расейскі дзяржаўны дзеяч Ілля Клябанаў. Даведаўшыся пра свае беларускія карані, ён вылучыў сродкі для захавання помніка. Да праекта падключыўся вядомы скульптар Георгій Франгулян, які прапанаваў размясціць на вяршыні мемарыяла сем менгіраў — вертыкальных каменных канструкцый.

У цяперашні час вядуцца актыўныя работы: лесвіца будзе ўзмоцнена, а побач з ёй з'явяцца пешаходныя дарожкі, выкладзеныя пліткай і каменем.

За рэалізацыю праекта адказваюць беларускія навукоўцы і рэстаўратары. Гэты помнік аб'ядноўвае намаганні краязнаўцаў, мясцовых уладаў, яўрэйскай абшчыны і мецэнатаў. Сёння ён ужо прыцягвае турыстаў з розных краін, якія імкнуцца даведацца пра сваіх продкаў.