Чарнаўчыцы. Траецкі касцёл.
Храм
Беларусь, Брэсцкая вобласць, аграгарадок Чарнаўчыцы, Брэсцкая вул., 33
0
286
30.09.2024
Апісанне
Касцёл Святой Тройцы ў аграгарадку Чарнаўчыцы (Брэсцкая вобласць) – помнік сярэдневяковага беларускага дойлідства, з'яўляецца адным са старэйшых каменных храмаў Беларусі.
Касцёл быў пабудаваны з цэглы ў 1583 годзе на сродкі аднаго з найбагацейшых магнатаў Вялікага княства Літоўскага - Радзівіла "Сіроткі". Храм ярка выяўленага абарончага тыпу, які спалучае рысы гатычнага і рэнесанснага стыляў, а таксама з элементамі барока. Уключаны ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь.
Катэгорыі

Гістарычнае

Помнік архітэктуры
Месцазнаходжанне
Шырата: 52.2180268
Даўгата: 23.7397003
Каментары
Усяго каментароў: 0
Нататкі да месца
1С Н
30.09.2024
Чарнаўчыцы. Траецкі касцёл.
Першы храм на гэтым месцы быў пабудаваны ў часы, калі Чарнаўчыцамі валодаў род Іллінічаў - у XV стагоддзі. Апошні з роду Юры Іллініч не меў спадкаемцаў і завяшчаў усю сваю маёмасць, разам з Чарнаўчыцамі, свайму стрыечным братам – Мікалаю Крыштафу Радзівілу “Сіротцы”. Апошні загадаў пабудаваць у 1583 годзе храм-крэпасць у Чарнаўчыцах на месцы састарэлага старога храма, відаць, жадаючы даць дадатковую абарону насельніцтву. Час гэты быў неспакойны, ворага можна было чакаць з любога боку. Храм мае выяўленыя абарончыя рысы: масіўныя сцены, вузкія байніцы, высокую званіцу, з якой можна аглядаць наваколлі.
У 1661 годзе па загадзе біскупа Смаленскага Ежы Белазора была праведзена рэстаўрацыя старажытнага храма. Пасля заканчэння рамонту касцёл быў паўторна асвечаны ў імя Святой Тройцы.
Пасля польскага нацыянальна-вызваленчага паўстання расійскія ўлады прынялі рашэнне аб закрыцці каталіцкіх цэркваў. Траецкі касцёл у Чарнаўчыцах у 1867 годзе быў перададзены праваслаўнай царкве і набыў візантыйскія рысы. У пачатку XX стагоддзя Траецкі касцёл быў вернуты католікам. Падчас нямецка-фашысцкай акупацыі каля касцёла праводзіліся масавыя расстрэлы, пра што нагадвае абеліск, устаноўлены ля яго сцен. Падчас савецкай улады храм не дзейнічаў. У нашы дні з'яўляецца дзейным каталіцкім храмам. У 2010 годзе ў ім была праведзена рэканструкцыя.
У архітэктурным плане, касцёл аднанефны з невялікім трансептам, бяскупальны. Неф, трансепт і паўкруглая апсіда накрыты высокім двухсхільным дахам. Контрфорсы па баках касцёла, характэрныя ўзорыстыя гатычныя скляпенні, магутныя сцены, выкананыя ў тэхніцы гатычнага мура, шэраг іншых элементаў падкрэсліваюць відавочную прысутнасць у гэтым храме прыкмет самага знакамітага архітэктурнага стылю сярэднявечча. У гэты ж шэраг можна дадаць і наяўнасць дэталяў абароннай архітэктуры, у прыватнасці, прыбудаванай да апсіднай часткі касцёла цыліндрычнай вежкі з вітымі лесвіцамі ўнутры, знешне вельмі характэрнай для беларускай архітэктуры таго часу. Разам з тым, некаторыя прыёмы афармлення фасада і інтэр'ера з'яўляюцца характэрнымі ўжо для рэнесансных аб'ектаў.
3-ярусная званіца, якая стаіць непадалёк ад касцёла, з'яўляецца амаль дакладнай копіяй званіцы, якая стаіць ля знакамітага Нясвіжскага касцёла Божага цела, першага помніка барока на тэрыторыі Усходняй Еўропы. Што нядзіўна, бо ў абодвух касцёлаў быў адзін і той жа заказчык, і будаваліся яны прыкладна адначасова.
Каментары
Усяго каментароў: 0