Слуцк. Слуцкі краязнаўчы музей.

Будынак дваранскага сходу ў Слуцку - гэта гістарычны помнік, які займае асаблівае месца ў архітэктурнай спадчыне горада. У 19 стагоддзі Слуцк быў цэнтрам павета Мінскай губерні, і ў гэты час тут было пабудавана некалькі значных адміністрацыйных будынкаў.

Гісторыя будынка дваранскага сходу сыходзіць каранямі ў канец XVIII стагоддзя, калі яно было пабудавана як памешчыцкая сядзіба. Зямля пад будаўніцтва была набыта ў Ільінскага манастыра, і неўзабаве тут паўстаў комплекс, які ўключаў жылы дом, гаспадарчыя пабудовы і сажалка, створаны для асушэння мясцовасці.

Будынак уяўляе сабой аднапавярховую пабудову ў стылі класіцызму, адрозную элегантнымі архітэктурнымі дэталямі. Уваход у будынак упрыгожаны калонамі і вялікім франтонам, што надае яму велічны выгляд.

Першым уладальнікам стаў адстаўны нямецкі ваенны, згадваны толькі ініцыяламі "пан B.S.". Ён быў выпускніком Візбургскага ўніверсітэта, валодаў некалькімі мовамі і цікавіўся літаратурай. Пасля яго смерці сядзіба прыйшла ў запусценне.

Пазней тут пасяліўся барон Сталь, слуцкі гараднічы, які пакінуў успаміны пра Слуцк 1820-1840 гадоў. Мяркуючы па ўсім, пасля яго сыходу будынак быў перададзены гарадскім уладам і стаў домам дваранскага сходу. Сцены гэтага старажытнага асабняка сталі сведкамі многіх падзей.

Будынак перажыў бурнае XX стагоддзе, змог выстаяць і стаў сімвалам старажытнасці горада.

З 1952 года ў будынку размяшчаецца экспазіцыя Слуцкага краязнаўчага музея, што дазваляе захаваць і папулярызаваць гісторыю і культуру рэгіёна.

У 2019 годзе ў будынку быў праведзены капітальны рамонт, які фінансаваўся з бюджэту Слуцкага раёна.

Першыя экспанаты музея ўключалі ў сябе газету "Звязда" 1942 года выдання, Улёткі падпольнай партызанскай друкарні, прадметы побыту, нацыянальную вопратку і іншыя каштоўныя артэфакты. Гэтыя ўнікальныя экспанаты дазвалялі наведвальнікам акунуцца ў гісторыю ваеннага часу і зразумець жыццё людзей таго перыяду. У кнізе загадаў і распараджэнняў за гэты перыяд ёсць запіс аб тым, што музей быў урачыста адкрыты 7 лістапада 1952 года. Гэта падзея была прымеркавана да 35-годдзя Вялікай Кастрычніцкай рэвалюцыі.

Слуцкі краязнаўчы музей уключае ў сябе выставачную залу, шэсць экспазіцыйных залаў, бібліятэку і архіў. У агульнай складанасці музей захоўвае больш за 40 тысяч экспанатаў. Экспазіцыі музея знаёмяць наведвальнікаў з гісторыяй Слуцкага рэгіёна, пачынаючы са старажытных часоў.

Асноўныя раздзелы экспазіцыі музея ахопліваюць наступныя тэмы: "Гісторыя Слуцкага княства", "Родная прырода", "побыт гараджан 19-га – пачатку 20-га стагоддзяў", "найстарэйшая школа Беларусі – Слуцкая гімназія", "Край у гады Вялікай Айчыннай вайны", "касманаўтыка і Случчына", "Случчына спартыўная" і іншыя. У музейнай экспазіцыі прадстаўлены старадаўнія прылады працы, керамічныя вырабы, унікальныя касцяныя і драўляныя шахматныя фігуркі, каменныя і бурштынавыя крыжыкі 12-га стагоддзя, кафля 17-га стагоддзя з выявай герба Слуцка, фрагменты шаўковых паясоў, вырабы Урэцкага шкла, габелены, а таксама матэрыялы і асабістыя рэчы вядомых землякоў.

У склад Слуцкага краязнаўчага музея ўваходзяць два філіяла: Музей этнаграфіі і галерэя мастацтваў імя У.С. Садзіна. У Музеі этнаграфіі наведвальнікі могуць убачыць нацыянальныя касцюмы, прадметы хатняга ўжытку, вырабы мясцовых майстроў ткацтва, пляцення і дрэваапрацоўкі. Важнай функцыяй этнаграфічнага музея з'яўляецца папулярызацыя творчасці слуцкіх майстроў, якія старанна прытрымліваюцца народных традыцый і імкнуцца іх захаваць у сваім рамястве. Падчас выстаў многія майстры праводзяць майстар-класы па вышыўцы, вязанні і лозапляценні.