Чавускі раённы гісторыка-краязнаўчы музей

Чавускі раённы гісторыка-краязнаўчы музей быў заснаваны ў 1990 годзе па ініцыятыве заслужанага настаўніка БССР Рыгора Фёдаравіча Самойлава. Ён сабраў першыя экспанаты, а многія жыхары горада і раёна актыўна ўдзельнічалі ў стварэнні музея.

Музей размяшчаецца ў цэнтры горада Чавусы, у найстарэйшым двухпавярховым будынку, пабудаваным у 1902 годзе, па адрасе: вуліца Савецкая, 1. Раней у гэтым будынку знаходзіліся райвыканкам, рэдакцыя раённай газеты і друкарня. Музей адчыніў свае дзверы для наведвальнікаў у 1996 годзе.

Першым дырэктарам музея быў Пётр Міхайлавіч Сырадоеў, а сёння яго ўзначальвае Іна Міхайлаўна Казакова. У калектыве музея працуюць навуковыя супрацоўнікі Ала Сцяпанава і Таццяна Фёдарава, галоўны захавальнік фонду Таццяна Цясленка і музейны наглядчык Таццяна Тоўсцік.

У фондах музея захоўваецца больш за 12 777 прадметаў, якія расказваюць пра гісторыка-культурную спадчыну Чавускага раёна. Сярод іх вылучаюцца калекцыі "Археалогія", "Этнаграфія", "Дакументы" і "Узбраенне".

Музейная экспазіцыя складаецца з 9 залаў, прысвечаных прыродзе краю, падводнаму свету, археалогіі, этнаграфіі, гісторыі раёна да і пасля вайны, а таксама сучаснаму развіццю рэгіёна. У выставачнай зале рэгулярна праводзяцца тэматычныя выставы, у тым ліку з фондаў абласнога краязнаўчага музея, выставы мясцовых мастакоў, народных умельцаў раёна і вобласці. Напрыклад, у 2017 годзе была адкрыта выстава, прысвечаная вайне 1812 года.

У музеі прадстаўлены ўнікальныя экспанаты, якія выклікаюць асаблівую цікавасць: прадметы ваеннага побыту, памятныя медалі і знакі, асабістыя рэчы Сяргея Новікава, чэмпіёна зімовых Алімпійскіх гульняў, прадметы этнаграфіі, фотаапарат з аўтографам Канстанціна Сіманава.

Музей наведваюць жыхары горада, а таксама госці з розных куткоў краіны і замежжа, у тым ліку дзяцей з дзіцячых садоў, школьнікаў, пенсіянераў, работнікаў розных прадпрыемстваў.

За 25 гадоў свайго існавання музей прыняў больш за 61 670 наведвальнікаў, а ў 2021 годзе іх колькасць склала 4529 чалавек.

Музей актыўна займаецца даследчай працай, вывучаючы гісторыю і культуру Чавускага раёна, этнаграфічную спадчыну, легенды і паданні роднага краю, біяграфіі шляхетных землякоў, гісторыю населеных пунктаў і сучаснае развіццё раёна.

Пры музеі працуе "Сувенірная крама", дзе прадстаўлены разнастайныя сувеніры, вырабленыя мясцовымі майстрамі. Тут можна знайсці памятны падарунак з сімволікай Беларусі і горада Чавусы.

Чавускі раённы гісторыка-краязнаўчы музей не стаіць на месцы, ён увесь час развіваецца, шукае новыя шляхі для развіцця і адкрыты для супрацоўніцтва з усімі, каму неабыякавая гісторыя і будучыня Чавускага краю.