Бабруйск. Свята-Мікольскі сабор.

Драўляная царква

Першы вядомы храм у імя свяціцеля Мікалая быў пабудаваны ў Бабруйску ў 1600 годзе на самым узвышаным месцы горада. У 1798 годзе прыход царквы вярнуўся з уніі ў Праваслаўе, і храм быў заснаваны як саборны.

Паводле "Апісання цэркваў і прыходаў Мінскай епархіі" 1879 года выдання:

... ...старажытная гарадская царква ў імя св. Мікалая да 1812 года знаходзілася паблізу ракі Бярэзіны, на тым месцы, дзе зараз Рагачоўскія вароты крэпасці... З перасяленнем гарадскіх жыхароў з крэпасці на Парыцкі фарштат, перанесена туды была і царква, а па скасаванні ў 1829 годзе гэтага фарштата і перасяленні жыхароў на Мінскі, а таксама па прычыне драхласці гэтай царквы ў 1835 годзе ў самым цэнтры горада была пабудавана новая з багадзельняй... Будынак драўляны, знешні выгляд яго ў падставе і сценах уяўляе форму даўгаватага крыжа, з адной звонавай вежай у франтавой частцы адным адкрытым купалам на сярэдняй частцы храма... у царкве знаходзіцца старажытная храмавая ікона св. Мікалая, грэчаскага жывапісу, напісаная на хваёвай дошцы, на сярэбраным фоне... а з вяртаннем прыхаджан Бабруйскай Мікалаеўскай парафіі ў праваслаўе стала па-ранейшаму здабыткам усёй царквы.

Каменны сабор

У 1892 годзе на сродкі, адпушчаныя з казны, а таксама на царкоўныя ахвяраванні, быў закладзены ў цэнтры горада замест старой царквы новы каменны сабор, які быў пабудаваны за два гады і асвечаны ў 1894 годзе. Матэрыял разабранага старога храма пайшоў на ўзвядзенне Свята-Духаўскай царквы на Бярэзінскім фарштаце. У новым Мікольскім саборы быў уладкованы прыбудоў у гонар Раства Прасвятой Багародзіцы.

Да прыходу сабора ў канцы XIX стагоддзі належаў сам горад і 11 вёсак у наваколлях. У парафіі меліся чатыры царкоўна-прыходскія школы. У перадрэвалюцыйны перыяд да сабора былі прыпісаны наступныя Бабруйскія цэрквы: Сафійская на гарадскіх могілках, драўляная, пабудавана ў 1829 годзе; Свята-Мікалаеўская на хутары Лукі, драўляная, пабудавана ў 1826 годзе; Свята-Духаўская на Бярэзінскім фарштаце.

У час Вялікай Айчыннай вайны сабор заставаўся дзейным. На тэрыторыі, прылеглай да будынка храма, нямецкія войскі ўчынілі вайсковыя могілкі. Сабор быў зачынены ў 1964 годзе. Усе культавыя прадметы былі аддадзены абшчыне, а сам будынак быў перароблены ў плавальны басейн. Абшчына перайшла ў Мікола-Сафійскую царкву.

З 2003 года ў будынку сабора зноў загучала малітва. У той час адміністрацыя горада Бабруйская перадала Праваслаўнай Царкве памяшканне былой "панамаркі" злева ад алтара, дзе сталі здзяйсняцца богаслужэнні і таінствы. 1 жніўня таго ж года ва ўласнасць Царквы быў перададзены ўвесь будынак сабора. Пачаліся аднаўленчыя работы па ўзнаўленні храма ў ранейшым абліччы. 22 мая 2007 года кафедральны сабор Бабруйскай епархіі быў асвечаны мітрапалітам Мінскім Філарэтам. Пры саборы зарабіла нядзельная школа і бібліятэка, было створана сястрыцтва святой роўнаапостальнай Ніны, якое аказвае дапамогу інвалідам, адзінокім састарэлым людзям.