Віцебск. Юр'ева горка.

Мабыць, адно з самых загадкавых месцаў Віцебска - гэта Юр'ева горка. Гараджане ездзяць туды з сем'ямі, дзецьмі, лесапарк прыцягвае зялёнымі кронамі соснаў, чысцінёй паветра і блізкасцю неба. А чаму ўвогуле ўзвышша называецца «Юр'ева»? Справа ў тым, што з канца XVII стагоддзя і да 1947 года тут знаходзілася Георгіеўская (ці Юр'ева) царква - драўляная, летняя. Храм быў заснаваны ўніятамі, пасля 1839 года перададзены праваслаўным. Побач стаяла капліца - крыху ніжэй Юр'евай царквы, на крыніцы, ваду якога мясцовыя лічылі гаючай. Згодна з планам Віцебска 1904 года, на паўночным схіле Юр'евай горкі знаходзіліся Сямёнаўскія, аднаверскія, ваенныя і лютэранскія могілкі.

Лесапарк размешчаны на марэннай градзе, выцягнутай з паўночнага ўсходу на паўднёвы захад. Паўднёва-заходні працяг лесапарку называецца Залатой гарой . На Юр'евай горцы растуць: хвоя, клёны вастралісты і чырвоны, таполя канадская, бяроза пухнатая, ясень звычайны, бэз і іншыя хмызнякі. У паўночнай частцы лесапарку размешчаны гарадскі радыётэлевізійны перадаючы цэнтр з тэлевежай (вышыня - 245 метраў). На Юр'евай горцы б'юць дзве крыніцы, адна з іх асвечана праваслаўнай царквой. Залатая гара часткова забудавана прыватнымі дамамі (вуліцы Загаранскія, 13. і 14. Бябеля).

З сярэдзіны XIX стагоддзя Юр'ева горка, якая была больш вядома сярод гараджан як Сасоннік, стала месцам масавага адпачынку. Пачынаючы з пярэдадня Юр'ева дня (23 красавіка) да восені, віцябляне распальвалі тут вогнішчы, гатавалі ежу, пілі гарбату з самавараў, спявалі песні, танчылі, назіралі за вучэннямі салдат на стрэльбішчы, якое знаходзілася ў нізіне сярод узгоркаў.

Да XX стагоддзя лясны масіў Юр'евай горкі прымыкаў да Маркава манастыра . А з 1890-х гг. тут размяшчалася зона адпачынку працоўных ільнопрадзільнай фабрыкі «Дзвіна». У 1900 годзе на Юр'евай горцы адбылася адна з першых сходак віцебскіх рэвалюцыянераў. У канцы 1920-х гадоў (да 1931) на горцы была пабудавана воданапорная вежа. У перадваенныя гады тут дзейнічала парашутная вышка. У сярэдзіне XX стагоддзі царква св. Георгія (Юрыя) была знішчана. З 1950-х да 1973 года на Юр'евай горцы праводзіліся спаборніцтвы па мотакросе.

Крыніца.

У паганскія часы крыніца была месцам пакланення славян, з прыходам хрысціянства яго асвяцілі праваслаўныя святары. Людзі бралі з яго ваду і верылі, што яна мае дар ацаленьня. Калі пасля вайны разбурылі Георгіеўскую царкву, засыпалі і крыніцу. У пачатку 1980-х на месцы былой крыніцы людзі заўважылі струменьчык вады. Месца, дзе б'е крыніца, абклалі каменем, устанавілі крыж, асвяцілі, побач у 2011 годзе ўладкавалі купель. Людзі прыязджаюць да крыніцы з розных куткоў Віцебска з вялікімі бутлямі, падоўгу стаяць у чарзе і па-ранейшаму вераць у цудадзейныя ўласцівасці гэтай вады, легенда пра гэта перадаецца з вуснаў у вусны.