Старабарысаў. Сядзіба Раманавых

Пры выездзе з горада Барысава ў напрамку гарадка Зембін, праз некалькі кіламетраў будзе паварот направа на Старабарысаў. Тут калісьці былі абарончыя ўмацаванні старадаўняга Барысава, і да нашага часу захавалася гарадзішча - помнік археалогіі.

Над мястэчкам дамінуе ўзвышша, на якім ужо з трасы відаць каменны будынак сядзібы Раманавых. Першапачатковымі гаспадарамі тут былі магнаты Радзівілы, пры якіх быў пабудаваны драўляны маёнтак. У Палацы захоўваліся калекцыі жывапісу, манет і зброі. У 1776 годзе апошні кароль Рэчы Паспалітай Станіслаў Аўгуст Панятоўскі перадаў Старабарысаў князю Міхалу Гераніму Радзівілу, які быў жанаты з Аленай Пшаздзецкай. Пасля падзелаў Рэчы Паспалітай Радзівіл прысягнуў на вернасць Кацярыне II і захаваў за сабой маёмасць. Падчас вайны 1812 года ў лістападзе месяцы ў сядзібе спыняўся Напалеон Банапарт разам са сваім штабам і світай.

Пасля Крымскай вайны Радзівілы прадалі маёнтак, які перайшоў да царскай сям'і вялікім князям Раманавым. У канцы 19 стагоддзя быў пабудаваны каменны палац, праведзена добрае шашы і тэлефон. У гады Першай сусветнай вайны, калі вялікі князь Мікалай Мікалаевіч стаў галоўнакамандуючым імператарскай арміяй і вясной 1915 года пачалося так званае Вялікае адступленне, то перанос стаўкі з Баранавічаў разглядаўся таксама, як варыянт, у Староборисов. Але выбралі для стаўкі горад Магілёў.

Падчас Вялікай Айчыннай вайны ў пачатку жніўня 1941 года ў гэтай сядзібе праводзілася ваенная нарада нямецкага камандавання. На нарадзе прысутнічаў сам Адольф Гітлер, генерал-палкоўнік Гудэрыян і іншыя палкаводцы вермахта.

Палац мураваны двухпавярховы. Будынак выкупіў прыватнік і цяпер вядзецца рэстаўрацыя. Каля сядзібы знаходзіцца прыгожае возера.