Знай свой край

Знай свой край

Селішча. Касцёл Святой Веранікі і кляштар бернардзінцаў.

Храм

Храм

Беларусь, Віцебская вобласць, Ушацкі раён, Вёска Селішча

0

129

02.01.2025

Апісанне

Закінуты кляштар бернардзінцаў і касцёл Святой Веранікі знаходзіцца ў вёсцы Селішча. Гэта помнік мураванай архітэктуры позняга барока.

Пабудаваны касцёл на беразе возера Янава ў 1726 годзе для манахаў-бернардзінцаў. Храм часткова перабудоўваўся ў сярэдзіне XIX стагоддзя. З закрыццём кляштара ў 1867 годзе, ўсе яго святыні былі перанесены ў касцёл Святой Веранікі.

Катэгорыі

Крушня

Крушня

Гістарычнае

Гістарычнае

Месцазнаходжанне

Шырата: 55.18895174
Даўгата: 28.42432468

Каментары

Усяго каментароў: 0

Нататкі да месца

1

Ольга Ерёменко

02.01.2025

Помнік мураванай архітэктуры позняга барока.

Ад былой велічы касцёла засталіся руіны... Але нават у паўразбураным стане ён дзівіць сваёй маштабнасцю, у якой да гэтага часу адгадваюцца пампезныя рысы барока. 


Касцёл Святой Веранікі быў часткай комплексу кляштара бернардзінцаў. Будаўніцтва вялося на грошы ротмістра Яна Ісаака Рагозы і Антонія Сялявы і яго жонкі з Полацка. Гэты касцёл быў асвечаны ў гонар Святой Веранікі, якая па каталіцкіх паданнях, прыклала да твару Хрыста тканіну, каб абцерці яго твар па дарозе да месца распяцця. На гэтай тканіны застаўся нерукатворны "сапраўдны малюнак" твару Ісуса. Некаторыя лічаць, што імя Вераніка пайшло ад выразы vera icon - "сапраўдны вобраз". Так называлі "плат Веранікі", каб адрозніць яго ад іншых вобразаў Хрыста.


Цэнтральны фасад храма вянчаюць дзве вежы. Вытанчаная архітэктурная пластыка раней ўпрыгожвала яго, але ад мінуўшчыны хараства мала што засталося. Сцены падзелены шырокімі пілястрамі і лучковымі аконнымі праёмамі. Трохнефная базіліка з трансептам прамавугольнай формы з вонкавага боку і паўкруглай - у алтарнай частцы. У самым цэнтры цыліндрычныя скляпенні, якія падтрымліваюцца чатырма слупамі. На арцы размяшчаюцца хоры, дзе раней быў усталяваны орган. 


З пяці алтароў самым яркім, з мастацкага пункту гледжання, можна назваць алтар Святога Антонія. Менавіта гэтая частка нагадвае аб багатым інтэр'еры храма. Тут размяшчалася кампазіцыя са скульптур, якія не захаваліся да нашых дзён. Будынак мае вялікую падземную сістэму памяшканняў. Падвалы цалкам паўтараюць трохнефную планіроўку храма. Ёсць два ўваходу. Самае вялікае памяшканне знаходзіцца пад цэнтральным нефам. Пад цэнтральнай часткай касцёла ёсць калодзеж.


Побач з Касцёлам захаваўся двухпавярховы будынак Г-вобразнай формы-гэта корпус манастыра, які таксама знаходзіцца ў запусценні. Сто з лішнім гадоў Манастыр развіваўся і расквітаў, аж да 1823 года, калі пасля паўстання быў зачынены. Касцёл служыў месцам таемных сустрэч для Ксянзоў-аднадумцаў Кастуся Каліноўскага. У храме абмяркоўваліся падрабязнасці паўстання і шылася адзенне для паўстанцаў.


Калі верыць успамінам старажылаў, ўнутранае ўбранне храма было вельмі прыгожым і багатым. Там знаходзіўся цудатворны абраз Божай Маці, а таксама аблачэнне для правядзення літургіі каталіцкіх святароў, вышыванае золатам і срэбрам, а некаторае было нават пашыта са слуцкіх паясоў. Кажуць, што ўсё гэта немцы вывезлі ў Германію падчас вайны. Таксама не захаваўся барочны орган - усё гэта было разрабавана і знішчана. У гэты ж час пацярпелі дах і вежы будынка, а савецкая эпоха давяршыла разбурэнне святыні.


Нягледзячы на вялікія разбурэнні, сцены касцёла выглядаюць магутнымі і моцнымі. Вакол касцёла прыбіраюць людзі, а ўнутры ў нішах хаваюцца мілыя анёлачкі з галінкамі хвоі.

Касцёл павольна і дакладна працягвае разбурацца, а шыльда пра тое, што ён з'яўляецца гісторыка-культурнай каштоўнасцю Рэспублікі Беларусь, яму ніяк не дапамагае.

Каментары

Усяго каментароў: 0