Прывалкі. Касцёл Святога Апостала Юды Тадэвуша.

Вёска Прывалкi мае дзве версіі сваёй назвы. Першая версія звязвае яе з размяшчэннем побач з валам, а другая — з легендай пра страчаны горад Райгарадзе. Паводле падання, гэты горад быў паглынуты зямлёй за грахі сваіх жыхароў, і на яго месцы ўтварылася западзіна. Кожны вечар тут звоняць званы, што сімвалізуе замоливание грахоў мясцовымі жыхарамі.

Гісторыя касцёла пачынаецца ў 16 стагоддзі, калі тут была пабудавана драўляная каталіцкая капліца, якая ў 1609 годзе стала касцёлам Гожскай парафіі. У 1766 годзе вёска перайшла ў валоданне князёў Агінскіх, і першы гаспадар, Францішак, зрабіў рэстаўрацыю касцёла. У 1792 годзе, дзякуючы ўказу Станіслава Аўгуста Панятоўскага, Прывалкi атрымалi Магдэбургскае права, што пацвярджаецца захаванай каралеўскай граматай і гербам.

На жаль, у 1866 годзе касцёл быў зачынены ўладамі, а парафія ліквідаваная. У 1913 годзе храм згарэў, але ў 1918 годзе яго аднавілі прыхаджане, і 16 жніўня 1920 года ён быў асвечаны. На працягу сваёй гісторыі касцёл некалькі разоў мяняў аблічча.

Сучасны касцёл, пабудаваны ў 1919 годзе з дрэва, мае прамавугольную форму з пяцівугольнай апсідай і фланкіраваны дзвюма рызніцамі. Дах накрыты бляхай, а трохвугольны франтон галоўнага фасада апраўлены дзвюма чатырох'яруснымі шатровымі званіцамі. На адной са званіц знаходзяцца два званы - стары, датаваны 1870 годам, і новы, усталяваны ў 1996 годзе.

Інтэр'ер касцёла таксама ўражвае: зала перакрытая фальцавай драўлянай столлю, а сцены трох алтароў аформлены ў стылі неабарока. Галоўны алтар адлюстроўвае Маці Божая з немаўлём Езусам, а бакавыя алтары прысвечаны св.Іосіфу і Распяццю. Над бабінцам знаходзіцца балкон з арганным хорам, які падтрымліваецца двума калонамі.

Касцёл святога Апостала Фадзея з'яўляецца помнікам трэцяй катэгорыі каштоўнасці і ўнесены ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў Беларусі. Яго багатая гісторыя і архітэктурныя асаблівасці робяць яго важным аб'ектам для вывучэння і захавання культурнай спадчыны рэгіёну.

У мястэчку Прывалкі Гродзенскага раёна ёсць драўляны Каталіцкі Касцёл у гонар Iуды Тадэвуша. Першая каталіцкая капліца ў мястэчку вядомая з 17-га стагоддзя з часоў Вялікага Княства Літоўскага.

На месцы капліцы на грошы караля Жыгімонта III Вазы быў пабудаваны касцёл у 1609 годзе. Храм асвяцілі ў гонар святога Iуды Тадэвуша. Першапачаткова касцёл лічыўся філіялам пры іншай царкве, а потым быў залічаны каралём па просьбе віленскага біскупа Бенедыкта вайны, да парафіяльнага храма.

Уладальнікам мястэчка ў 18 стагоддзі былі магнаты Агінскія. Князь Францішак Ксаўе Агінскі ў 1777 годзе выдаткаваў сродкі на рамонт касцёла. Касцёл меў прамавугольную ў плане форму з дзвюма сакрысціямі і трохграннай апсідай. Галоўны фасад упрыгожвалі дзве чацверыковыя вежы-званіцы. Храм быў накрыты двухсхільным дахам з дранкі.

У часы Расійскай імперыі пасля падаўлення антырасійскага паўстання ў 19 стагоддзі касцёл быў перададзены праваслаўным. Мясцовыя каталікі далучаны да парафіі ў мястэчку Гожа. Нейкі час храм стаяў закінуты, а ў 1913 годзе яго перабудавалі пад царкву. У часы Першай сусветнай вайны старадаўні будынак згарэў.

У 1919 годзе каталіцкія вернікі пабудавалі новы драўляны касцёл. Храм будаваўся ў неагатычным стылі, і быў асвечаны летам 1920 года ксяндзом Францішкам Бернатам у гонар Найсвяцейшай Панны Марыі Шкаплернай і Святых Сымона і Тадэвуша.

Падчас вайны гітлераўцы арыштавалі ксяндза, і Парафія засталася без святара. Пасля вайны ў 1962 годзе савецкія ўлады зачынілі касцёл.

У 1990 годзе святыню вярнулі вернікам.