Гнезна. Касцёл Святога Міхаіла.
Храм
Беларусь, Гродзенская вобласць, Ваўкавыскі раён, аграгарадок Гнезна. Школьная вуліца, 11А
Апісанне
Касцёл Святога Міхаіла ў невялікім аграгарадку Гнезна Гродзенскай вобласці-велічны касцёл у стылі готыкі, адна з галоўных і самых старажытных славутасцяў Ваўкавыскага раёна.
Храм з'яўляецца рэдкім помнікам архітэктуры 16-га стагоддзя на тэрыторыі Беларусі. У 2024 годзе яму споўнілася 500 гадоў! Архітэктурны будынак касцёла не мае аналагаў сярод іншых старадаўніх помнікаў архітэктуры Беларусі!
Катэгорыі
Гістарычнае
Помнік архітэктуры
Каментары
Нататкі да месца
1Ольга Ерёменко
06.11.2024
Рэдкі помнік архітэктуры 16 стагоддзя, узрост якога сёння складае 500 гадоў.
Старадаўні Касцёл Святога Міхаіла мае багатую гісторыю. Першая згадка пра Гнезна прыпадае на 1449 год. Касцёл быў узведзены ў 1524 годзе на месцы драўлянага касцёла, пабудаванага тут яшчэ ў 1121 годзе. Уладальнікамі касцёла ў Гнезна былі Ян і Эльжбета Шэметавічы, якія вылучылі сродкі на яго будаўніцтва ў сваім маёнтку. Храм быў пабудаваны з чырвонай цэглы з выкарыстаннем спецыяльнай тэхналогіі кладкі цэглы. Ён меў дэкараваную вежу вышынёй 25 метраў, а па перыметры будынка - контрфорсы.
Па заканчэнні будаўніцтва касцёл асвяцілі ў гонар святога Міхаіла Архангела. У падвале храма была арганізавана пахавальня для пахаванняў уладальнікаў Гнезна і іншых знакамітых асоб. У пачатку 20 стагоддзя некропаль быў замураваны.
У сярэдзіне 16 стагоддзя касцёл выкарыстоўваўся ў якасці кальвінскага сабора. З 1643 года ён зноў стаў каталіцкім. Пажар, які здарыўся ў 1838 годзе, сур'ёзна пашкодзіў касцёл. Шэсць гадоў яго адбудоўвалі нанова і доўгі час рэстаўравалі, паспрабаваўшы захаваць першапачатковае аблічча.
Касцёл Святога Міхаіла стойка перажываў усе войны і звязаныя з імі разбурэнні, а затым паступова Аднаўляўся. Часцяком яго выкарыстоўвалі ў якасці крэпасці, тут хавалася мясцовае насельніцтва. Вельмі нізкі ўваход у касцёл і вузкасць прасторы вежы пацвярджае тое, што дадзены касцёл адносіцца да збудаванняў абарончага тыпу.
У савецкія гады касцёл доўгі час быў закінуты і паступова разбураўся.
У канцы 20 стагоддзя яго аднаўленнем пачаў займацца ксёндз Людовік. Яму ўдалося аднавіць будынак старога касцёла, а таксама сабраць гістарычныя дакументы і сведчанні.
Сёння вакол касцёла мы бачым масіўную мураваную агароджу, якая была збудаваная яшчэ да 400-годдзя касцёла. На тэрыторыі знаходзіцца могілках, дзе захаваліся надмагіллі 19 – пачатку 20 стагоддзяў.
У архітэктуры касцёла прыкметная стрыманасць і сціпласць формаў. Унутры памяшканне атынкавана, падлога выкладзена тэракотавымі пліткамі. Алтар выкананы ў стылі неаготыкі. На ўваходзе ў касцёл усталяваныя прыгожыя масіўныя дзверы з дрэва, на якіх пазначаны год будаўніцтва касцёла, год рэканструкцыі, год устаноўкі дзвярэй.
Гэты старадаўні і ўнікальны храм абавязкова варта наведаць, ён незвычайна цікавы сваёй гісторыяй, архітэктурай і ўнутраным убраннем.