Глушкавічы. Беларускія фіёрды.

Беларускія фіёрды з'явіліся адносна нядаўна, прыблізна 40 гадоў таму. На мяжы з Украінай быў знойдзены выхад Украінскага крышталічнага шчыта на паверхню (ён з'яўляецца адным з самых старажытных геалагічных структур зямлі). Гэта стала выдатнай падставай для будаўніцтва ў Лельчыцкім раёне завода па здабычы друзу. 

Пры распрацоўцы радовішча граніту аб ландшафце ніхто і не думаў - атрымаўся ён "сам сабой". Сапраўдныя Паўночныя фіёрды ўтварыліся дзякуючы вялікаму колькасці выбухоўкі, які выкарыстоўваўся тут.

Граніт, які здабываецца ў Глушкавічах, быў вядомы на ўвесь Савецкі Саюз. Ім абліцаваныя некаторыя станцыі мінскага метро, а таксама ўпрыгожаны фасады некаторых будынкаў у Гомелі. Яго часта выкарыстоўвалі для вырабу мемарыялаў і помнікаў. Пасля развалу Савецкага Саюза кар'ер быў закінуты. Трапляюцца тут і мармур і іншыя мінералы. Гэтыя камяні сфармаваліся тры з паловай мільярды гадоў таму.

Мясцовыя кажуць, што аказваецца старажытны граніт "дыхае" - пры моцных маразах ад камянёў без на тое прычыны пачынае падымацца пар. Якія працэсы адбываюцца ўнутры іх - загадка. Глыбіня вады тут невялікая: тры-чатыры метры. Гомельскія студэнты геолагі часта наведваюць мясцовую Скандынавію, здабываюць узоры парод. Знаходзяць яны тут ўкрапванні аметыста, чырвоныя збожжа граната дыяметрам да 3 мм, ёсць Пірыта, яго яшчэ называюць "золатам дурняў". Гэты мінерал мае залацісты колер, але хутка акісляецца. Практычнай патрэбы ва ўсіх гэтых самацветах няма, хіба што з мэтай палюбавацца. Тое, што для абывацеля багаты аметыст, для геолага - кварц, а кварц - гэта амаль што пясок. Вось і ўся рамантыка!

Ёсць тут і яшчэ адна малавывучаная акалічнасць. Людзі сцвярджаюць, што ў навакольных палях ёсць бурштын (тут яго называюць бурштын) і нават самі спрабуюць яго шукаць. Прамысловая здабыча вядома не вядзецца: геолагі скептычна ставяцца да яго аб'ёмах, ды і ў сам факт яго наяўнасці не асоба вераць.

Самае маляўнічае месца тут - кар'ер "Надзея". З часам ён напоўніўся вадой, ад чаго падабенства з нарвежскімі фіёрдамі стала яшчэ больш прыкметна. Яго пастаянна асушваюць, аднак паражніну зноў і зноў запаўняецца вадой.

Непадалёк ёсць яшчэ адзін затоплены кар'ер, які нагадвае Лясное возера з спадзістымі берагамі, парослымі дрэвамі. 

Паколькі гара складзена з буйных груд, паміж імі ёсць пустэчы. Атрымліваецца, што пабудавалі мясцовым Лісам падземны свет, у лабірынтах якога яны так з задавальненнем плодзяцца. Цяпер для іх гэта сапраўдны дом і ўсе мясцовыя ведаюць, што там жывуць Лісы. Флора ў гэтым месцы незвычайная: тут водзяцца розныя віды жаб і жаб, яшчарак, вужоў. Ёсць і водныя чарапахі, досыць буйныя і смарагдавага, ня характэрнага для іх, колеру. З рыбай тут таксама ўсё ў парадку: экасістэма выстаялася. Набор яе звычайны для нашых месцаў: карась, карп, язь, шчупак, іншая плотка. 

Фармальна "Глушкаўскія каменяломні" не ўваходзяць у экскурсійныя маршруты, аднак фактычна ледзь не кожнага госця Лельчыцкага раёна імкнуцца адвезці ў Глушкавічы. Замежнікі "вохкаюць і ахкаюць", а нашы беларускія турысты знаходзяцца ў поўным здзіўленні ад нечаканасці, што такія найпрыгажэйшыя месцы існуюць у іх краіне!