Знай свой край

Знай свой край

Дрыбін. Раённы гісторыка-этнаграфічны музей.

Музей

Музей

Беларусь, Магілёўская вобласць, Дрыбінскі раён, Дрыбін гарадскі пасёлак, вул. Савецкая, 5

0

77

06.02.2025

Апісанне

Рэдкі турыст дабіраецца да гэтага "мядзведжага кута" і Дрыбiншчына аказваецца недаацэненай. Тут налічваецца 26 археалагічных помнікаў, якія сведчаць аб стаянцы першабытных людзей. Афіцыйна Дрыбін згадваецца ў гістарычных летапісах у 1569 годзе.
Самы знакаміты мясцовы промысел Дрыбіна - шапавальства (выраб валёнак з воўны). У 2009 годзе творчасць дрыбінскіх шапавалаў атрымала статус аб'екта Дзяржаўнага спісу гісторыка-культурных каштоўнасцяў Беларусі за валоданне ўнікальнай і рэдкай тэхналогіяй вырабу валяльных вырабаў.

Катэгорыі

Платна

Платна

Экспазіцыя

Экспазіцыя

Месцазнаходжанне

Шырата: 54.1198334
Даўгата: 31.084126

Каментары

Усяго каментароў: 0

Нататкі да месца

1

Ольга Ерёменко

06.02.2025

Дрыбінскі гісторыка-этнаграфічны музей, аб'яднанне "Шапавал"

Пра час узнікнення на Дрыбіншчыне шапавальскага рамяства нічога дакладна невядома. Паводле падання, у 16 стагоддзі Шапавалы былі вандроўнымі рамеснікамі. Аднойчы дайшлі яны да Дрыбіна, а пан, уладальнік маёнтка, даведаўшыся якія цудоўныя вырабы яны робяць, пакінуў іх у сябе. Так і замацаваліся яны на гэтай зямлі.


Этнографы лічаць, што шапавальства ўзнікла на Дрыбіншчыне ў 18 стагоддзі. Ніякіх асаблівых умоў для гэтага рамяства майстру не патрабавалася. Усё, што не выраблялі яны ў момант раскуплялася. Слава пра дрыбінскіх шапавалаў" бегла " наперадзе іх саміх. Іх валёнкі і шапкі ведалі не толькі ў Беларусі, але і за яе межамі. Кажуць, што адзін з Шапавалаў з Дрыбіна дабраўся нават да Амерыкі. 

Шапавальскае рамяство не згублена ў Дрыбіне і па гэты дзень. Для захавання, вывучэння і перадачы наступным пакаленнем традыцый шапавальства, пры раённым гісторыка-этнаграфічным музеі створана Аматарскае аб'яднанне "Шапавал" і арганізаваны дзіцячы калектыў "Катрушнік". 


У 2010 годзе аб'яднанню прысвоена званне Народны. У склад аб'яднання ўваходзіць вядомы майстар-Шапавал Уладзімір Восіпаўскі. Ён называе поўсць Дрыбінскім золатам, і ў яго руках яна ператвараецца ў цёплы абутак. Сёння яго ваўняную абутак носяць нават у Аўстраліі. Аўтарскія валёнкі ад Уладзіміра Осіпаўскага вядомыя ў Англіі і ў Італіі. Для вырабу гэтых найпрыгажэйшых ваўняных рэчаў выкарыстоўваецца нямытая воўна.


Асноўная задача музея-не проста захаваць гісторыю шапавальства, але і расказаць аб гэтай традыцыі. Шапавальства ўнесена ў спіс нематэрыяльных культурных каштоўнасцяў Беларусі. У Дрыбін часта прыязджае шмат гасцей з куткоў Беларусі, Расіі, блізкага замежжа. У раённым музеі шапавальству прысвечана цэлая зала.


Тут можна знайсці прыстасаванні, якімі карысталіся нашы продкі пры вырабе вырабаў з воўны: валёнак і шапак - магерок. Таксама калодкі, спецыяльныя нажніцы, правідлы - усё гэта перадалі ў музей мясцовыя жыхары. 

Другая частка залы распавядае пра сучаснае шапавальства. Тут выстаўлены гатовыя вырабы, фота сучасных майстроў. Многія дагэтуль займаюцца шапавальствам цэлымі сем'ямі-усе яны нашчадкавыя майстры.


У кожнай мясцовасці ёсць свае асаблівасці. Майстры захоўваюць іх у сакрэце. У дрыбінскіх майстроў ёсць нават "свая мова" - "Катрушніцкі лемезень". Ён налічваў 915 слоў і патрэбен быў для таго, каб падрабязнасці працэсу стварэння валёнак ўтрымліваць у сакрэце ад іншых майстроў. Сама мова перадавалася з рамяством ў строгім сакрэце. Валёнкі дрыбінскіх майстроў заўсёды адрозніваліся асаблівай прыгажосцю і трываласцю.


Якасныя прыгожыя валёнкі-гэта сапраўднае мастацтва, толькі цяжкае і карпатлівае. Тут і сіла патрэбна і вытрымка. Гэта мастацтва дапамагае захаваць сувязь з продкамі, беларускай гісторыяй і яе традыцыямі, дорыць людзям цяпло душы майстроў і прыгожыя вырабы.

Каментары

Усяго каментароў: 0