Доргунь. Помнік загінуўшым героям-памежнікам.

За кіламетр ад вёскі Доргунь, што размешчана ля самай дзяржаўнай мяжы на Гродзеншчыне, знаходзіцца мемарыяльны комплекс, прысвечаны подзвігу пагранічнікаў. Невялікі паказальнік "помнік абаронцам дзяржаўнай мяжы" вядзе да драўлянага крыжа і шырокай дарожцы, якая сыходзіць у лес. Тут, сярод дрэў, стаіць помнік, а крыху далей — падмурак былой пабудовы з гранітнай плітой, на якой высечаны надпіс: «у гэтым месцы 22 чэрвеня 1941 года з 4 гадзін раніцы змагалася з фашыстамі 4-я пагранічная застава Аўгустоўскага пагранічнага атрада...». Гэты мемарыял быў абноўлены на добраахвотныя ахвяраванні памежнікаў. Для наведвальнікаў абсталяваны макет акопа і каманднага пункта часоў Вялікай Айчыннай вайны, а інфармацыйныя стэнды распавядаюць аб заставе і бліжэйшых пагранічных падраздзяленнях.

Начальнікам 4-й заставы быў старшы лейтэнант Феадосій Кірычэнка. Які нарадзіўся ў 1908 годзе ў Запарожжы, ён прайшоў шлях ад Шахцёра Данбаса да камандзіра памежнай заставы. У 1939 годзе Кірычэнка быў прызначаны начальнікам заставы, а за паспяховую барацьбу з бандамі ў Заходняй Беларусі атрымаў імянную зброю ад наркама ўнутраных спраў СССР. 22 чэрвеня 1941 года яго застава адной з першых прыняла на сябе ўдар фашысцкіх войскаў. Кірычэнка, знаходзячыся ў самай гушчы бою, умела арганізаваў абарону, адбіўшы пяць варожых нападаў. Нягледзячы на раненне, ён працягваў кіраваць байцамі, падымаючы іх у контратакі. Падчас зацішша ён адправіў жонак і дзяцей памежнікаў у вёску Доргунь, што стала апошнім, што бачылі яго блізкія. У апошнім баі Кірычэнка загінуў за лафетам кулямёта ад разрыву міны. З сарака памежнікаў у жывых засталося толькі чатырнаццаць.

Пасля вайны на месцы подзвігу быў усталяваны помнік, а пазней створаны мемарыяльны комплекс. У 2003 годзе Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь імя Феадосія Кірычэнкі было прысвоена 2-й пагранічнай заставе Гродзенскай пагранічнай групы. Сёння тут, сярод лесу, шумяць дрэвы і спяваюць птушкі, але зямля, выкапаная варонкамі і абсыпаная асколкамі, нагадвае пра тое, што адбывалася тут у чэрвені 1941 года.

Недалёка ад Доргуні знаходзіцца яшчэ адно месца, звязанае з подзвігам памежнікаў, — застава №1 імя Героя Савецкага Саюза Віктара Усава. Тут 77 гадоў таму 30 байцоў пад камандаваннем 24-гадовага лейтэнанта амаль суткі стрымлівалі націск фашысцкіх войскаў. Лейтэнант Усаў загінуў у траншэі з наганам у руцэ, а яго цела было знойдзена толькі пасля вайны. Сёння на месцы гібелі героя ўсталяваны камень з мармуровай плітой, а побач знаходзіцца брацкая магіла загінуўшых воінаў. Застава, адроджаная пасля вайны, працягвае несці службу, а выхад нарадаў на ахову мяжы пачынаецца ад мемарыяла.

У музеі баявой славы заставы захоўваюцца сапраўдныя экспанаты: прабітыя каскі, зброя, прадметы побыту і мноства аскепкаў, знойдзеных на тэрыторыі. Экспазіцыя расказвае не толькі пра падзеі 1941 года, але і пра сучаснае жыццё пагранічнікаў.

Памяць пра герояў-пагранічнікаў, якія першымі ўсталі на шляху ворага, жыве ў сэрцах людзей. Іх подзвіг, як і подзвіг абаронцаў Брэсцкай крэпасці, стаў сімвалам мужнасці і стойкасці. Ніводная застава не пакінула сваіх пазіцый без загаду, і тысячы байцоў у зялёных фуражках загінулі, але не адступілі. Наш абавязак - памятаць пра іх подзвіг і перадаваць гэтую памяць будучым пакаленням.