Па памятных мясцінах роду Валовічаў.

Род Валовічаў - гэта адзін з самых знакавых і ўплывовых шляхецкіх родаў у гісторыі Вялікага Княства Літоўскага, чыя дзейнасць на працягу стагоддзяў непарыўна пераплецена з культурнай і духоўнай спадчынай Беларусі.

Належачы да герба "Багорыя", Валовічы займалі вышэйшыя дзяржаўныя пасады — ад канцлераў і ваяводаў да гетманаў, — што дазваляла ім не толькі ўплываць на палітыку, але і актыўна фарміраваць архітэктурнае аблічча беларускіх зямель.

Іх спадчына жыва да гэтага часу ў выглядзе велічных храмаў і палацаў, многія з якіх былі ўзведзены па іх ініцыятыве і на іх сродкі.

Яркімі прыкладамі з'яўляюцца касцёл Святой Тройцы ў Гервятах, часта званы "беларускім Нотр-Дамам", і Гродзенскі касцёл здабыцця Святога Крыжа, асвечаны біскупам Яўстафіем Валовічам.

Род таксама стаяў ля вытокаў будаўніцтва храмаў у Моўчадзі, Парэччы, Раготна і Сапоцкіне, дэманструючы сваю глыбінную ўцягнутасць у рэлігійнае жыццё рэгіёна.

Адной з самых яркіх свецкіх жамчужын, звязаных з прозвішчам, з'яўляецца палацава-паркавы ансамбль у Свяцку, вядомы як «беларускі Версаль». Гэтая радавая рэзідэнцыя, створаная пры ўдзеле італьянскага архітэктара Джузэпэ Сака, сімвалізуе амбіцыі, густ і магутнасьць Валовічаў.

Акрамя архітэктурнага мецэнацтва, прадстаўнікі роду праславіліся як вядомыя асветнікі і рэфарматары. Астафій Валовіч, напрыклад, быў адным са складальнікаў Статута ВКЛ, прыхільнікам верацярпімасці і заступнікам першага кнігадрукара Сымона Буднага.

Такім чынам, Валовічы пакінулі глыбокі след не толькі ў камені, але і ў інтэлектуальнай і прававой гісторыі Беларусі, а іх спадчына застаецца важнай часткай нацыянальнай ідэнтычнасці.